02- KABIZLIK HAKKINDA

KABIZLIK NEDİR? Kabızlık genel olarak bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve büyük abdese çıkma zorluğu demektir. Sindirim sisteminin en sık görülen problemidir.

Bir kişide "kabızlık var" diyebilmek için şu kriterlerden en az ikisi bulunmalıdır.
-Haftada 3 seferden daha az tuvalete çıkılması
-Dışkının rahatsızlık verecek derecede sert olması
-Çıkartamama duygusunun yaşanması
-Aşırı ıkınmak zorunda kalınması
-Tuvaletten çıktıktan sonra da dışkılama bitmemiş hissi duyulması
-Elle müdahale etme zorunda kalınması

NİYE OLUR? Kabızlık genellikle bağırsak içeriğinin sindirim kanalında çok yavaş ilerlemesi sonucu olur. Gıda içeriğinde su ve lif oranının düşük olması veya kalın bağırsak kaslarının yavaş kasılması sindirim yolculuğunu yavaşlatır. Dışkı giderek daha kuru ve sert hale gelir. Bu durumda akışı daha da yavaşlatarak kısır döngü oluşturur. Bazı kalın bağırsak hastalıkları, şeker hastalığı, guatr, inme gibi bazı genel hastalıklar ile bazı ilaçlar da kabızlığa yol açabilir.

KİMLERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜR?
-Yaşlılarda, hareketsiz yaşayanlarda, yatağa bağımlı olanlarda,
-Lif içeriği düşük gıdalarla beslenenlerde, az su tüketenlerde,
-Kemoterapi alanlarda daha çok görülür.

NE ZAMAN DOKTORA GİTMEK ŞART OLUR? Diyet düzenlenmesine ve yeterli ekzersiz yapılmasına rağmen 3 günden daha uzun süre tuvalete çıkılamaması, sık sık ishal-kabızlık dönemleri yaşanması, karın ağrısı, makat ağrısı veya makattan kanamayla birlikte kabızlık olması doktora başvurmayı gerektirien durumlardır.

Süregen (kronik) hale gelmiş kabızlığın altta yatan ciddi bir hastalığın belirtisi olabileceği akılda tutulmalıdır.

Beklenmedik bir şekilde ortaya çıkan, genel tavsiyelerin uygulanmasına rağmen 2-3 haftada geçmeyen kabızlıklar da doktora başvurmayı gerektirir.

KABIZLIĞIN OLUMSUZ SONUÇLARI NELERDİR? Hemoroidal hastalık, makatta çatlak, makattan bağırsak sarkması (rektal prolapsus), bağırsak tembelliği, dışkı uyarıcı ya da yumuşatıcı ilaçlara bağımlılık.

TEDAVİSİ NEDİR? Öncelikle zeminde kabızlığa yol açan bir hastalık varsa tedavi edilmelidir.

Yüksek oranda lif içeren gıdalarla (buğday, baklagiller, taze meyve ve sebzelerle) beslenmek, düzenli ekzersiz yapmak, yeterince sıvı almak, dışkılama için sakin zaman - rahat ortam ayarlamak, geciktirmemek, ertelememek sağlıklı bir tuvalet alışkanlığının olmazsa olmaz kurallarıdır. Gerekirse dışkılama uyarıcı veya dışkı yumuşatıcı ilaçlar kullanılabilir.